Om de enorme brandkuilen aan te leggen in de vernietigingskampen van de Aktion Reinhard maakten de Nazi’s gebruik van grote graafmachines. De enige foto’s van deze machines zijn gemaakt in Treblinka door kampcommandant Kurt Franz. De foto’s werden gevonden in zijn Treblinka album "Schöne Zeiten" (Mooie Tijden). In Belzec en Sobibor werden voor dit doel stellig ook graafmachines ingezet.
ARC is de enige website die alle foto’s kan laten zien van het gebruik van graafmachines op het terrein van het kamp Treblinka.

Tenminste twee types graafmachines werden in Treblinka gebruikt:

Menck & Hambrock Ma

Menck & Hambrock type "Ma", geproduceerd tussen 1933 en 1944. 70 pk, gewicht: 27 ton.

Menck & Hambrock Ma

Het opschrift "Allbalenz" staat voor:
"All" = Allgemeine (algemene)
"Ba" = Baugesellschaft (bouwmaatschappij)
"Lenz" = Lenz AG Berlin (Lenz NV, Berlijn)

Dit wil zeggen dat de machine toebehoorde aan het bedrijf Lenz NV in Berlijn, en werd gehuurd door Aktion Reinhard.

Op de hele wereld bestaan nog maar enkele graafmachines van het M&H Ma-type. Een mooi exemplaar staat op onderstaande foto, die wij tonen met dank aan bagger-und-bahnen.de:

Menck & Hambrock Ma in 2002

Menck & Hambrock Mb

Menck & Hambrock type "Mb", geproduceerd tussen 1933 en 1945. 107 pk, gewicht: 37-39.8 ton.

Menck & Hambrock Mb

Het logo van de firma Menck & Hambrock is te zien op de graafmachine. ARC toont het logo in kleur om u een goede indruk te geven hoe de machine er destijds uitzag. Een nog betere indruk geeft deze recente foto van een M&H Mb-type graafmachine, inmiddels verworden tot schroot (met dank aan bagger-und-bahnen.de)

Menck & Hambrock Mb

Op 4 september 1942 zond Globocnik een telegram naar SS-Untersturmführer Hans Offermann waarin hij twee graafmachines bestelde, mogelijk voor Belzec. Volgens het album van Franz gebruikte de SS in Treblinka machines met een lopende band, geen machines met grijpers. Misschien lukte het Globocnik niet de twee Nederlandse machines aan te schaffen en koos hij voor andere types. Misschien bedacht hij later dat graafmachines met grijpers niet handig waren om brandkuilen te graven. Wie weet welke andere reden hij had om deze graafmachines te willen kopen.
Offermann maakte deel uit van de Personalabteilung (personeelsafdeling) van Lublin, dus misschien stuurde Globocnik hem naar Nederland om apparatuur te zoeken waarmee grond kon worden verplaatst.



Bron: Public Records Office, Kew (England)

Leiden, Rapenburg 6

© ARC 2006