|
Umschlagplatz in 2004 |
Uit het getto van Lublin werden
tussen 17 maart en 11 april 1942 ongeveer
26.000 Joden gedeporteerd naar het vernietigingskamp in
Belzec. Ze werden allemaal verzameld in de
Grote Synagoge aan de
Jateczna Straat in het
centrum van het getto, en moesten te voet de 4 - 5 km naar de opstapplaats van de treinen afleggen,
die in de buurt lag van het stedelijk slachthuis, een moderne fabriek, gebouwd in Lublin in
1927.
Dit laadperron was vóór de Duitse bezetting alleen voor industriële doeleinden gebruikt.
Het gebouw en het perron lagen verborgen voor de blikken van de inwoners van de stad. Zelfs Poolse
arbeiders die op het slachthuis werkten, kregen de bijzonderheden van de deportatie niet te zien, omdat
het perron was omgeven door de blinde muren van fabrieksgebouwen en
met een afzetting van prikkeldraad.
|
Voormalig slachthuis in 2004 |
Volgens Poolse arbeiders die toen in het slachthuis werkten, hoorde men wel het gillen en schreeuwen van
honderden mensen, en machinegeweervuur. De treinen die de gedeporteerden vervoerden, vertrokken
dagelijks, ’s ochtends vroeg. Maar soms stonden treinen wel 2 of 3 dagen op het perron te wachten,
en hoorde men al die tijd het gillen en schreeuwen van de gevangenen uit de overvolle veewagens.
Lichamen van mensen die waren doodgeschoten werden eveneens buiten ieders gezichtsveld gehouden;
hun lijken gingen mee de veewagens in, samen met degenen die nog op hun transport zaten te wachten.
Geruchten over het lot van de Lublinse Joden die waren meegenomen naar de
Umschlagplatz
werden verspreid door Poolse spoorwegarbeiders. Zij vertelden over de vele mensen die werden gedood,
of al gestorven waren in de treinen. Sommige Joden trachtten uit te breken vanaf de
Umschlagplatz,
en zich te verbergen in het slachthuis, maar het lukte niemand op die manier te ontsnappen. Alsof het een
militair geleid bedrijf betrof dat vlees produceerde voor het Duitse leger, stond de fabriek onder supervisie
van de
Wehrmacht. Iedereen die er werkte werd nauwkeurig geïnspecteerd door Duitse soldaten
en politieagenten. Gedurende de tijd van de deportaties stond de fabriek onder buitengewoon streng toezicht.
Iedereen die trachtte te ontsnappen werd gearresteerd en direct teruggestuurd naar de
Umschlagplatz.
Er bestaan geen getuigenissen van mensen die hebben kunnen ontsnappen van de
Umschlagplatz.
Zelfs SS-ers konden, toen de deportaties uit het getto van Lublin na de oorlog werden onderzocht, geen
bijzonderheden geven over wat zich daar had afgespeeld.
|
Voormalig perron in 2004 |
|
Gedenkplaat in 2004 |
De locatie raakte na de oorlog volledig in de vergetelheid. Pas de laatste jaren is een groep mensen uit
Lublin een discussie gestart om een gedenkteken op te richten op deze plaats. In
1990
werd een klein monument neergezet aan de
Umschlagplatz – een symbolisch spoorwegperron
met een plaquette.
De toegang tot de plek is nog steeds beperkt (
2004). De
Umschlagplatz
van Lublin ligt op het terrein van het voormalige slachthuis, dat later failliet ging. Iedereen die deze plek wil
bezoeken heeft daarvoor toestemming nodig van de curator.
Alle naburige gebouwen verkeren in vervallen staat en niemand neemt notie van deze plaats. De curator van
de onderneming heeft ermee ingestemd dat op de
Umschlagplatz een blijvend, passend gedenkteken
wordt geplaatst. Hij is bereid de mogelijkheid te bespreken om de plek te verkopen aan iemand die bereid is
er een meer passend monument op te richten. Heden ten dage weten nog maar een paar mensen in Lublin
dat daar een
Umschlagplatz is geweest, voor het getto van Lublin en voor de Joden die er hebben
gewoond, de eerste slachtoffers van
Aktion Reinhard.
© ARC 2006