ARC Main Page Deportaties uit Nederland

Settela Steinbach

Laatste update 20 juni 2006





Settela Steinbach,
19 mei 1944
Het is een bekend beeld: het meisje dat uit de trein kijkt net voordat die uit Durchgangslager Westerbork vertrekt naar Auschwitz.
Het is een beeld dat 7 seconden duurt uit de film die kampcommandant Albert Konrad Gemmeker liet maken van Kamp Westerbork. De scène gold tientallen jaren lang als een icoon van de jodenvervolging.
Haagsche Courant journalist Aad Wagenaar ging op zoek naar de identiteit van het meisje en ontdekte dat zij niet joods was, maar een van de 245 zigeuners die op 19 mei 1944 vanuit Westerbork op transport werden gesteld naar Auschwitz. Deze mensen waren het slachtoffer van een razzia op 16 mei 1944, die volgde op een commando van twee dagen eerder om alle zigeuners op te pakken en naar concentratiekamp Auschwitz te deporteren.
Wagenaar weet tenslotte met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid te achterhalen dat dit meisje Anna Maria Steinbach is, geboren op het woonwagenkamp in Buchten bij Sittard (in de zuidelijke Nederlandse provincie Limburg) op 23 december 1934, als zevende kind uit het huwelijk van Heinrich (zigeunernaam Moeselman) en Emilia (zigeunernaam Toetela) Steinbach. Moeselman en Toetela waren Sinti. In totaal zijn uit hun huwelijk tien kinderen geboren. Alleen de vader heeft de oorlog overleefd, maar hij is in 1946 gestorven, naar men zegt van verdriet.
Anna Maria, zigeunernaam Settela, arriveerde in Auschwitz-Birkenau op 22 mei 1944. Zij werd ondergebracht in het zigeunergedeelte van het kamp. Dit gedeelte van het kamp werd op 31 juli - 1 augustus 1944 geliquideerd. Daarbij kwam ook Settela Steinbach, samen met haar moeder en de meeste van haar broertjes en zusjes, om het leven.

Bron:
Wagenaar, Aad. Settela. Uitgeverij De Arbeiderspers, Amsterdam, 1995, ISBN 90 295 5612 9 / CIP

Book: www.fiveleaves.co.uk

© ARC 2005